Przemoc – przeciwdziałanie – Międzynarodowy Dzień Dziewczyn 2024
11. października 2024 Prezeska Fundacji Marlena Świrk uczestniczyła w konferencji ekspercko – decydenckiej zorganizowanej z okazji Międzynarodowego Dnia Dziewczyn ONZ (przeciwdziałanie przemocy).
Temat konferencji: Bezpieczniejsze miasta. Rozwiązania i rekomendacje dla instytucji i społeczności w zakresie profilaktyki przemocy wobec dziewcząt i młodych kobiet.
Organizatorzy konferencji: Fundacja Jupiter i Plan International.
Patronat honorowy: Ministra do spraw Równości
Partnerstwa i matronaty: Miasto Kraków, Warszawska Rada Kobiet, Magazyn Szajn.
Przemoc – zapobieganie a prawo
Przemocy można zapobiegać – profilaktyczne działania mają ogromne znaczenie. Konwencja Stambulska i europejskie standardy zobowiązują Polskę do przeciwdziałania przemocy wobec dziewcząt i młodych kobiet.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1385 z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej.
Konwencja Stambulska:
- art. 12 – zobowiązania ogólne – przeciwdziałanie przemocy,
- art. 13 – podnoszenie świadomości,
- art. 14 – edukacja,
- art. 16 – interwencja profilaktyczna i programy leczenia,
- art. 17 – udział sektora prywatnego i mediów.
Wzmocnienie profilaktyki – argumenty
GBVAWG znaczy gender based violence against women and girls, czyli przemoc ze względu na płeć wobec kobiet i dziewczyn. Wzmocnienie profilaktyki jest kluczowe dla rzeczywistego ograniczenia skali przemocy wobec dziewcząt i młodych kobiet.
Argumenty:
- prawne
- moralne / etyczne
- zdrowotne – GBVAWG jest powszechniejsza niż udar mózgu, cukrzyca i choroby serca u kobiet w Anglii
- społeczne – dla kobiet w wieku 16-44 lat przemoc domowa stanowi główną przyczynę śmierci i niepełnosprawności, wyprzedzając raka, wypadki drogowe, a nawet wojnę
- ekonomiczne – z danych brytyjskich wynika, że całkowity roczny koszt zdrowotny przemocy domowej wynosi około 1.100.000.000 funtów
- wymiar indywidualny i społeczny
Poziomy oddziaływań profilaktycznych
- profilaktyka pierwszorzędowa – wzmocnienie czynników ochronnych oraz redukcja i łagodzenie czynników ryzyka,
- profilaktyka drugorzędowa – szybkie rozpoznanie przemocy i natychmiastowa interwencja,
- profilaktyka trzeciorzędowa – przeciwdziałanie pogłębianiu się oraz łagodzenie skutków przemocy i traumy, zapobieganie powtórzeniu się przemocy i długoterminowe działania resocjalizacyjne kierowane do sprawców/osób, które popełniły przestępstwo przemocy.
Kompleksowe przeciwdziałanie przemocy tworzą wszystkie 3 działania podejmowane razem.
Przemoc a działania w szkołach
W panelu dotyczącym rozwiązań systemowych wzięły udział Małgorzata Furdzik – Kierowniczka Referatu ds. Wielokulturowości, Projektów Społecznych i Polityki Równościowej z Urzędu miasta Krakowa oraz Aldona Machnowska – Góra – Wiceprezydentka Miasta Stołecznego Warszawy, Pełnomocniczka ds. Kobiet. Przedstawicielki obu miast przedstawiły stosowane praktyki w zakresie przeciwdziałania przemocy.
W Warszawie jest realizowany systemowy program skierowany do warszawskich szkół podstawowych “Szkoła Przyjazna Prawom Człowieka”, którego celem jest zwiększenie bezpieczeństwa uczniów i uczennic poprzez wspieranie budowania pozytywnych relacji rówieśniczych oraz przeciwdziałanie wykluczeniu, dyskryminacji i przemocy. System przeciwdziałania przemocy to po pierwsze integracja (ustalanie reguł i diagnoza), po drugie – profilaktyka (edukacja, rozwijanie umiejętności społecznych, ustalanie świadków, współpraca z rodzicami), reagowanie (praca ze sprawcami i ofiarami, rozwiązania prawne, reagowanie na przemoc i wykluczenie) oraz wsparcie. W różnych dzielnicach program został już wdrożony. W Wesołej jest planowany dopiero na lata 2025/2026. Materiały edukacyjne.
Dzieci doświadczają przemocy w szkole ze względu na: status ekonomiczny, wygląd, narodowość, pochodzenie narodowe, kolor skóry, płeć, stopień sprawności, wyznanie, orientacja (psycho), tożsamość płciowa.
Dyskusja
Marlena Świrk wypowiedziała się na temat konieczności edukacji w przedmiocie przemocy i konsekwencji już w szkole. W życiu dorosłym powszechny w Internecie jest hejt. Kobiety, w tym matki są jedną z grup, które doświadczają przemocy, ale i same są sprawczyniami. Dlatego konieczna jest edukacja jak najwcześniej, by zapobiegać tego typu działaniom w przyszłości. Na przykład Międzynarodowy Dzień Dziewczyn jest świetną okazją do prowadzenia działań profilaktycznych w szkołach.
Więcej nt. hejtu wśród matek w kampanii społecznej #HEJToJA.
WNIOSKI
- Przemoc jest największą formą dyskryminacji ze względu na płeć. 84% kobiet w Polsce doświadczyło molestowania w miejscach publicznych, z czego 43% przed ukończeniem 18 lat (wg IPSOS dla L’OREAL, 2021).
- Przemocy można zapobiegać – profilaktyczne działania mają ogromne znaczenie.
- Żadna polityka, żadne stanowisko bez odpowiedniego budżetu nie rozwiąże problemu.
