Interwencja w Ministerstwie Zdrowia ws. respektowania praw pacjenta w zakresie opieki okołoporodowej – 2020-2021

interwencja w MZ

W grudniu 2020 roku, wspólnie z Centrum Nauki o Laktacji (Fundacja Kobiet Twórczych) wysłałyśmy pismo interweniujące w sprawie respektowania praw pacjenta w zakresie opieki okołoporodowej, w tym laktacyjnej.

Żądania zgłoszone przez Fundacje

Żądamy realizacji praw pacjenta w zakresie opieki okołoporodowej, w szczególności w respektowaniu prawa do świadomego udziału w podejmowaniu decyzji związanych z ciążą, porodem, połogiem oraz opieką nad noworodkiem, obejmujących zakres podejmowanych działań i stosowanych procedur medycznych, również w okresie choroby, pandemii, itp., w tym:

  1. respektowanie praw kobiet do wszystkich świadczeń wynikających z rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej, bez względu na rodzaj porodu, bez wykluczania z powodu podejrzenia/zarażenia SARS-CoV-2;
  2. zapewnienie dzieciom najzdrowszego pokarmu, który stanowi ochronę przed chorobami, również COVID-19; w tym celu zagwarantowanie:
  • skutecznej opieki laktacyjnej sprawowanej przez odpowiednio przeszkolony personel (uzupełniając braki personelu można delegować edukatorów ds. laktacji, certyfikowanych doradców laktacyjnych, co pozwoli spełnić standard opisany w Programie Wczesnej Stymulacji Laktacji sygnowanym przez konsultanta krajowego ds. neonatologii, 1 doradca laktacyjny na 10 łóżek noworodkowych);
  • zapewnienie każdej potrzebującej matce sprzętu do skutecznego i bezpiecznego pozyskiwania mleka kobiecego  zgodnie z ust. 3 pkt 8 XIII cześci załącznika do ww. rozporządzenia jeszcze przed wejściem w życie tego przepisu (1.1.2022 roku) z uwagi na sytuację epidemiczną. Przy czym laktatory te powinny posiadać najwyższy stopień bezpieczeństwa w przypadku używania ich przez kobiety chore na COVID-19. (Dlaczego w ewidencji zakupów udostępnionej na stronie Ministerstwa Zdrowia, w ramach informacji dotyczącej COVID, nie znalazły się laktatory dla szpitali?)

Odpowiedź z ministerstwa

Departament Zdrowia Publicznego Ministerstwa Zdrowia w udzielonej odpowiedzi zapewnił, że:

„Ministerstwo Zdrowia na bieżąco podejmuje działania, które powinny zapewnić wszystkim kobietom w okresie okołoporodowym i noworodkowym właściwą opiekę w tym szczególnie trudnym czasie epidemii. (…)

Wszystkie sygnały dotyczące naruszeń praw pacjentów w obszarze opieki okołoporodowej kierowane są do rozpatrzenia Rzecznikowi Praw Pacjenta, który monitoruje ich przestrzeganie.”

Zachęcamy zatem wszystkie kobiety, które rodziły w czasie pandemii i uważają, że ich prawa zostały naruszone, aby składały w tej sprawie skargi. Tylko w ten sposób można ujawnić skalę zjawiska łamania praw pacjenta w okresie okołoporodowym.

Sposób wsparcia i opieki nad kobietami w okresie okołoporodowym obędziemy nadal monitorować, tym bardziej, że Ministerstwo Zdrowia nie odniosło się do wszystkich poruszonych przez nas kwestii.


Organizacje pozarządowe pełnią istotny element społeczeństwa obywatelskiego, podejmują działania na rzecz określonych grup społecznych, troszczą się o ich dobro oraz mają również wpływ na rzecznictwo. Z tego powodu naszym obowiązkiem jest interweniować w sprawach, które dotyczą naszego społeczeństwa. Ważne jest jednak, aby obywatelki i obywatele również podejmowali interwencje w sprawach, które dotykają osobiście dzieci lub ich samych.

Fundacja "Mlekiem Mamy" wspiera w karmieniu naturalnym. Jeżeli karmienie piersią okazuje się niemożliwe, pokazujemy, że można karmić piersią inaczej (KPI), tj. odciągniętym mlekiem i podawać je w inny sposób. Edukujemy w zakresie tzw. świadomego rodzicielstwa i zdrowego stylu życia już od pierwszych chwil dziecka.